BASIN BÜLTENİ
Akaryakıt sektöründe Full markası ile faaliyet gösteren firmanın yönetim kurulu üyesi olarak basına çeşitli açıklamalarda bulunan Timuçin Devrim Yalı’nın, fiyat indirimleri ve otomasyon uygulamasıyla ilgili petrol piyasasında faaliyet gösteren tüm bayileri hedef alan ifadeleri akaryakıt sektörünün gerçekleriyle örtüşmemektedir.
Piyasaya girdiği tarihten bu yana yaptığı ticareti tüketiciyi yanıltmak üzerine kuran, aslı olmayan kurgularla kendine yer edinmeye çalışan ve bayilik sistemiyle çalışmadığı için rahatlıkla indirim yapabildiğini söyleyen Full markası tam da bu yanlış zihniyetinin bir sonucu olarak şu anda satılığa çıkmış bir şirkettir. Söz konusu şirket satışı kolaylaştırmak adına yine sektörü kendisine alet ederek müşteri aramaktadır. Bundan dolayı, Full firmasının açıklamaları hakkında bir meslek örgütü olarak kamuoyunu bilgilendirme zarureti hasıl olmuş ve basında yer alan ifadelerine atfen aşağıdaki açıklamalarımız dikkatinize sunulmuştur.
1) Bir gazetede yayımlanan “Bizden önce benzin Türkiye’de elektrik fiyatı gibiydi. Fiyat aynı olduğu için kimse fiyatı sorgulamıyordu. Biz sektöre girdikten sonra fiyat sorgulanabilir hale geldi” ifadeleri son derece yanlış olup, Türkiye Akaryakıt Sektörü Full markasının toplam iki yıllık varlığında inşa edilmiş değildir. Timuçin Devrim Yalı’nın beyanlarında hedef aldığı 12 bini aşkın bayi ve bayilerin dağıtıcı firmalarının bir çoğunun varlığı cumhuriyet tarihimizle yaşıt olup, sektörümüzde hem yerli hem de yabancı sermayeli birçok önemli ve köklü dağıtıcı firma ile bayileri küçük bir firmanın satışının reklam kampanyasına alet edilmeye çalışılmaktadır. Akaryakıt ürünleri fiyat oluşumu bakımından uluslararası piyasalara endeksli olan ve her zaman sorgulanan bir konudur. Biz TABGİS olarak 49 yıllık faaliyetimiz boyunca başta akaryakıt fiyatlarının oluşumu ve dağılımıyla ilgili konular olmak üzere kamuoyunun sektörümüzle ilgili sorduğu ve/veya sorguladığı her konuya açıklık getirmekteyiz.
2) Yine bir gazete haberinde yer alan fiyat karşılaştırmaları tablosu teknik ve maddi hatalar içermektedir. Bunun da ötesinde tablo söz konusu şirketin tüm akaryakıtlarda % 7’ye varan indirim iddiasının doğru olmadığını ve tüketiciyi yanılttığı gerçeğini ortaya koymaktadır. Doğru tablo aşağıda olup, bizzat Full firması tarafından basına verilen tablodaki pompa fiyatlarının 17 ve 23 Şubat tarihli fiyatların bir karışımı olduğu görülecektir.
Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere FULL firmasının tüm akaryakıtlarda % 7’ye varan oranlarda yaptığını iddia ettiği indirimler aslında tüketiciye oynanan bir gölge oyunudur.
Görüldüğü üzere firmanın İstanbul satış fiyatlarıyla kıyaslandığında en fazla indirim yapabildiği ürün sadece otogaz olup, otogaz satışı ise sahip oldukları lisanslı 45 istasyondan 28 tanesinde satışa sunulmaktadır. Ancak, otogaz satışının en fazla yapıldığı illerden biri olan Ankara’da ise çok daha yoğun bir rekabet bulunmakta ve Full ile diğer firmaların arasındaki fiyat farkı % 2 civarında seyretmektedir ve söz konusu fiyat farkları istenildiği an ispat edilebilir.
Full firmasının fiyatlar üzerinden yürüttüğü bu haksız rekabeti mahkeme dosyalarına sunulmuş olan bilirkişi raporuyla da tespit edilmiştir. Bu tespitte, Full firmasının yaptığını iddia ettiği indirimlerin hangi ürünlere, hangi fiyat üzerinden ve hangi oranda uygulandığının belli olmadığı da saptanmıştır.
Bu tür yanıltıcı beyanatlarla piyasadaki diğer tüm bayilerin tüketici nezdindeki algılanışını olumsuz olarak yönlendirmenin, ötekileştirmenin veya benzer etkileri yaratacak hiçbir fiilin etik olarak değerlendirilmesi de ayrıca mümkün değildir.
3) Full firması basına verdiği beyanatlarla, indirimli satışları kendilerinin başlattığı bir uygulamaymış ve bundan önce sektörde hiç indirim yapılmıyormuş gibi lanse etmeye çalışmakta ve tıpkı kendi reklamlarında olduğu gibi yine tüketiciyi yanıltmaya çalışmaktadır. Kendilerine bir paye çıkarabilmek adına bu ifadeleri kullanmak, sektörümüzde yıllarca kendi kar paylarından feragat ederek iskonto ve promosyon uygulamak suretiyle tüketici lehine fayda yaratan bayilere ve ana dağıtıcılara da haksızlık demektir.
Başta büyük şirketlerin bayilerinde olmak üzere indirimli akaryakıt satışları sektörümüzde çok uzun yıllardır uygulanan otomasyon sistemleri üzerinden zaten gerçekleştirilmektedir. Tüketiciler bu sistemler aracılığıyla; araç sayılarına, günlük yakıt tüketimlerine ve lokasyon kriterlerine göre belirlenen iskontolarla % 6-7’ye varan oranlarda indirimli ürün satın alabilmektedirler.
Üstelik, bu uygulamanın maliyetine bayiler ve ana dağıtım şirketleri kendi kar paylarından ödün vererek katlanmakta ve bu yolla yapılan indirimli satışlar çok uzun yıllardır sektörümüzde uygulanmaktadır. Bu uygulamanın en doğru ve yakın şahidi de bizzat Türk tüketicisidir.
Bunun yanı sıra sektörümüzde, tüm müşteri gruplarını kapsayacak indirimler mevcuttur. Sektörümüzde taşıt tanıma, otobil, taşıtmatik gibi firmalara özel çeşitli isimler altında yürütülen satış sistemlerine dahil olmayan tüketiciler ise, yakıt aldıkları ana dağıtım şirketlerinin sadakat programları çerçevesinde sahip oldukları müşteri kartları aracılığı ile yine sektörde çok uzun yıllardır uygulanan hizmet ve diğer finansal promosyonlardan faydalanmaktadırlar.
4) Full firması yöneticileri basına sürekli olarak tüm istasyonlarını kendilerinin işlettiği yönünde beyanat vermektedirler. Bu beyanlar övünülecek bir durum olmamakla birlikte firmanın yasal olmayan işlemlerini bizzat kendilerinin ifşa etmesi anlamına gelmektedir.
Öyle ki, 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu gereği ana dağıtım şirketlerinin kendi işlettiği istasyonlar aracılığı ile yaptığı satış, dağıtıcının toplam yurt içi pazar payının yüzde on beşinden fazla olamaz. Dolayısıyla ilgili kanun hükmü çerçevesinden ele alındığında, Full firmasının tamamen kendi istasyonları aracılığıyla faaliyette bulunması da yasal değildir.
Ancak, Full markası adı altında faaliyet gösteren Asya Akaryakıt Ticaret ve Sanayi A.Ş tarafından kanunun bu hükmü ihlal edilmiştir. Söz konusu firma istasyonlarının tamamını işletebilmek için farklı isimler altında şirketler kurarak EPDK’dan lisans almıştır. Yani kanun maddesini hile yoluyla aşarak kendi istasyonlarını işletmeye başlamıştır. Bu yasal olmayan durum sendikamız tarafından EPDK’ya rapor edilmiş ve gereğinin yapılması istenmiştir.
Kanun açıktır ve sektördeki talep veya işlemlerde, kanuna karşı hile veya gerçek dışı beyanda bulunulduğunun tespiti halinde lisansın iptal edilmesi gerekir. Ancak, bizim başvurumuzdan çok sonra EPDK lisans yönetmeliğinde bir değişiklik yaparak Full’ün bu yasal olmayan uygulamasına her ne kadar destek çıkmaya çalışsa da Kanun yönetmeliğin üzerindedir ve konu sendikamız tarafından da hukuki alana taşınmıştır.
Ayrıca, sektörümüzün en önemli sorunu olan kaçak ve hileli akaryakıt oluşumu piyasamızın dışında varlık gösteren, lisans altında olmayan yasa dışı odaklardan cereyan etmekte olup, lisans altında faaliyet gösteren ve her türlü yasal sorumluluğunu yerine getirip, alnının teriyle çalışan bayilerin kaçakçılıkla itham edilmesini kesinlikle kabul etmiyor ve bu sözlerinden dolayı kamuoyu nezdinde Full firmasını ve yönetimini kınıyoruz. Akaryakıt bayilerinin temsilcisi olarak, tüm bayileri töhmet altında bırakan bu mesnetsiz beyanatlara karşı yasal başvuru haklarımızı da saklı tutmaktayız.
5) Yine basında yer alan haberlerde Timuçin Devrim Yalı, akaryakıt sektöründe kaçaktan şikayet edenlerin neden bayilerini otomasyon sistemine geçirmediklerini sorgulamak gerektiğini ifade ederek, kendilerinin otomasyon sistemine geçtiğini ancak rakiplerinin ise hala geçmediğini belirtmektedir.
Öncelikle, akaryakıt sektöründe otomasyon uygulamasının yaklaşık 15 yıllık bir mazisinin bulunduğunu ve hiçbir hukuki mecburiyet yokken tamamen sektörün kendi tercihi doğrultusunda uygulanan bir sistem olduğunu belirtmekte fayda bulunmaktadır.
Sektörün bu örnek davranışı daha sonra yine sektörün kendi önerisiyle mecburi hale getirilmiştir ve o tarihlerde tüm bunlar yaşanırken şimdi istasyonlarının tamamının otomasyon sistemine dahil olmasıyla övünen Full diye bir şirket bulunmamaktaydı.
Yani Full’ün övündüğü otomasyon sisteminin asıl sahibi yıllar yılı bu sektöre emek vermiş gerçek oyunculardır ve özellikle pazar payı bakımından sektörün büyük bölümüne hitap eden ana dağıtım şirketleri ve bayilerinin ise tamamı yüzde yüz olarak otomasyon sistemi altına girerek kendi inandıkları ve sektöre yerleştirdikleri bu uygulamaya sonuna kadar sahip çıkmışlardır.
Sektörün sorunlarından bahsedebilmek için bu sorunlara tam anlamıyla vakıf olabilmek gereği bulunmaktadır. Bu nedenle kaçak ve hileli akaryakıt oluşumunu sadece otomasyon sistemi ile kontrol altına alınabilecek bir sorun olarak görmek de yanlıştır. Kaçak ve hileli akaryakıt oluşumu çok geniş ve çeşitli nedenlere dayalı önemli bir konudur. Bu nedenle konunun ayrıca ele alınıp sorgulanması halinde siz değerli basın mensuplarını tüm ayrıntılarıyla bilgilendirmekten memnuniyet duyacağımızı belirtir, iyi çalışmalar dileriz.
Saygılarımızla,
TABGİS
TÜRKİYE AKARYAKIT BAYİLERİ
PETROL VE GAZ ŞİRKETLERİ
İŞVEREN SENDİKASI
