EPDK 2012 yılı petrol piyasası sektör raporunu açıkladı. Rapora göre, petrol sektöründen geçen yıl elde edilen dolaylı vergilerin tutarı yaklaşık 43,5 milyar lira olarak hesaplandı. Bu tutarın tüm vergi gelirleri içindeki payı % 13,2 oldu. 2011 yılında ise 39,2 milyar liralık vergi elde edilmişti. Rapora göre, sektördeki 9 bin bayide yaklaşık 46 bin 600 kişi çalışıyor. Bayi başına çalışan ortalaması ise 5,6 düzeyinde bulunuyor.
Benzin Satışları Azaldı
Satışlarla ilgili verilere göre, 2011'de benzin satışı 2010 yılına oranla % 4,7 düşerken, 2012'de bir önceki yıla göre % 6,6'lık bir düşüş yaşandı. Benzin satışı 2012'de 1 milyon 848 bin 464 tona geriledi. Motorin türlerinin satışlarında ise % 6,1 yükseliş oldu. Motorin türlerinde toplamda 15 milyon 625 bin 144 ton satış yapıldı. LPG satışlarında % 2'lik artış oldu. Böylelikle LPG satışları 2 milyon 694 bin 857 tona çıktı. Taşıt tanıma sistemi satış payı ise % 8,5'e çıktı.
Ham Petrolün % 90’ı İthal Edildi
TÜPRAŞ toplam 11 milyon 809 bin 105 tonluk ham petrol temin etti. Bunun yaklaşık % 90'ı ithal edildi. Toplam 26 milyon 464 bin 881 tonluk petrol ticareti gerçekleştiren TÜPRAŞ, bunun % 20'sini ihraç etti.
Rapora göre Tüpraş'ın İran'dan aldığı ham petrol azaldı. İran'dan alınan petrol 2011'de toplamın % 50'sine denk gelirken, oran şu anda % 39'a gerilemiş durumda. Buna karşılık Irak, Libya ve Suudi Arabistan'dan ham petrol alımı arttı.
Diğer yandan petrol ürünleri üretimi dikkate alındığında, rafinaj işlemine tabi tutulan ham petrolden ağırlıkça % 35 oranında motorin türleri, % 20 oranında benzin türleri, % 5 oranında ise fueloil türleri üretildi. Rafineri üretim miktarında % 6'lık bir artış sağlandı. Motorin üretimi % 2 artış sağlayarak % 35,2'ye çıktı. Benzin türlerinin üretiminde ise, tüketimin azalmasından dolayı, azalma yaşandı. Verilere göre, benzin üretimi 2011 yılına oranla % 0,6 oranında gerileyerek % 19, 8 olarak gerçekleşti.
Akaryakıtın Üçte Birini Marmara Bölgesi Tüketiyor
Akaryakıt teslimlerinin üçte biri Marmara Bölgesi'ne yapılıyor. Genel satışın yüzde 34'nün yapıldığı bu bölgede geçen sene toplamda 5 milyon 826 bin 887 ton satış yapıldı. İç Anadolu yüzde 18 ile Türkiye'nin en fazla akaryakıt satışının gerçekleştiği ikinci bölge oldu. Bölgede geçen yıl, 3 milyon 70 bin 840 ton satış yapıldı. Satışın en az yapıldığı bölge ise yüzde 4 ile Doğu Anadolu Bölgesi oldu. Bölgede, 2012 yılında 678 bin 61 ton akaryakıt satıldı.
Akaryakıt Fiyatlarının Yükseklik Sebebi Vergiler
95 oktan kurşunsuz benzinin satış fiyatının % 28’i ürün fiyatı, % 71'ini vergi ve paylar oluşturuyor. Vergi ve paylar içerisinde ÖTV % 46, KDV % 15 yer tutuyor. Dağıtıcı payı % 5'e, bayi payı 3,8'e, rafineri payı 0,76'ya karşılık geliyor. Motorinde ise vergi ve paylar, fiyatların % 64'ünü oluşturuyor.
Satış Rekoru Arefe Gününde
Raporda bayilerden alınan stok bilgilerine de yer verildi. Buna göre; motorin satışlarının en az pazar günleri olduğu tespit edildi. Diğer günlerde ise fazla bir fark oluşmuyor. Benzin satışları ise en fazla cumartesi günleri gerçekleştiriliyor.
Benzinde, 2012 yılında en yüksek satışlar ise Ramazan ve Kurban Bayramlarının arefe günlerinde gerçekleşti. Ramazan arefesinde (18.08.2012), 12 milyon 845 bin 636 ton, Kurban arefesinde (24.10.2012) 10 milyon 960 bin 489 ton satış yapıldı.
En Büyük 10 Şirketin Payı Yüzde 82,7
Petrol sektöründeki en büyük 10 şirketin toplam pazar payı 2 yıl önce yüzde 87 iken yüzde 82,9’a geriledi. Yüzde 22,4 pazar payı ile OMV Petrol Ofisi ilk sırada yer alırken yüzde 17’lik pazar payı ile Opet ikinci sırada yer alıyor. Opet’i yüzde 16,7 pazar payı ile Shell&Turcas Petrol izliyor.