30/6/2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında iş yerlerine birçok yeni yükümlülük getirildi. Buna göre; büyük-küçük tüm işyerlerinin risk değerlendirmeleri yapmaları zorunlu hale getirildi.
İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gereken çalışmaların bütünü anlamına gelen risk değerlendirmesi iş güvenliği uzmanları tarafından yapılacak.
İşyerlerinin çalışan sayısı ve tehlike sınıfı göz önüne alınarak iş güvenliği uzmanı istihdam edilmesi veya bu hizmetin Bakanlıkça yetkilendirilmiş firmalardan alınması gerekiyor.
İş Güvenliği Uzmanının Yanı Sıra “İşyeri Hekimi” de Zorunlu
6331 sayılı kanun işverenlere işyeri hekimi ve sağlık personeli atanması ya da iş güvenliği uzmanları gibi bu personelin de yürüteceği sağlık işlerinin dışarıdan ortak sağlık ve güvenlik kuruluşlarından (OSGB) almaları mümkün olabilecek.
Kanun’da bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi için kademeli geçiş öngörülüyor.
50’den Az Çalışanı Olan Çok Tehlikeli İşyerleri için Son Tarih 30 Haziran 2013
Akaryakıt ve LPG istasyonlarının da yer aldığı çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde 50’den az çalışanı olan işverenler iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi atamalarını 30 Haziran 2013 tarihine kadar yerine getirmek zorundalar. Ancak risk değerlendirmesinin 2012 yılı sonuna kadar yapılması gerekiyor. Bu kategorideki işyerleri iş güvenliği hizmeti almaksızın risk değerlendirmelerini kendileri yapabilecek. 50’den fazla çalışanı olan çok tehlikeli işyerleri ise risk değerlendirmesi dahil iş güvenliği kapsamındaki tüm yükümlülüklerini 2012 yılı sonuna kadar Bakanlıkça yetkilendirilmiş firmalarla sözleşme yaparak yerine getirmek ve bakanlığa bilgi vermek durumundalar.
10’dan Az Çalışanı Olan İş Yerlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Devlet Tarafından Verilecek
1-9 kişi arasında çalışanı bulunan işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili birimlerince ücretsiz olarak verilebilecek. Tehlikeli ve çok tehlikeli işyerleri de bu destekten faydalanabilecekler. Buna ilişkin usul ve esasların yılbaşından sonra Bakanlıkça yayımlanarak yürürlüğe konulması bekleniyor.
Para Cezaları Oldukça Ağır
İş sağlığı ve güvenliği kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere Kanun’da ağır para cezaları öngörülüyor. Belirlenen para cezalarından bazıları şu şekilde;
* İşverenin Kanun’un belirlediği nitelikte iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirmemesi halinde, görevlendirmediği her bir kişi için 5.000 TL ve aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar,
* Risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene 3.000 TL ve aykırılığın devam ettiği her ay için 4.500 TL,
* Diğer sağlık personeli görevlendirmeyen işverene 2.500 TL ve aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar