TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME), akaryakıt kaçakçılığının önlenmesi amacıyla kimyasal bir işaret olarak 7 yıldır geliştirdiği ‘ulusal marker’in 1 milyonuncu litresini törenle TÜPRAŞ’a teslim etti.
Kurumun Gebze’deki yerleşkesinde gerçekleştirilen törene TÜBİTAK UME Müdürü Dr. Fatih Üstüner, EPDK Petrol Piyasası Dairesi Başkanı Taner Mutlu ve petrol dağıtım şirketlerinin temsilcileri katıldı. Üstüner konuşmasında, ulusal marker sisteminin sahibinin EPDK olduğunu, üretimini UME olarak kendilerinin yaptığını ve saha denetim cihazlarının ise TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirildiğini kaydetti. Ulusal markerin serbest piyasada adil rekabet koşulları oluşturduğunu ifade eden Üstüner, ulusal marker sayesinde yasa dışı ve haksız kazancın gerilediğinin altını çizdi.
Bu proje kamuya, devlete ve tüketicilere yarar sağlıyor
EPDK Petrol Piyasası Dairesi Başkanı Taner Mutlu ise kaçakçılığın önlenmesi amacıyla rafineri veya gümrük çıkışında akaryakıtın ulusal marker ile işaretlendiğini belirtti. Çalışmalar kapsamında 6 yılın başarıyla geride bırakıldığını dile getiren Mutlu, geçen sürede toplam 125 milyon metreküp akaryakıtın ulusal marker ile işaretlendiğini kaydetti ve kullanılan ulusal markerin ise 1 milyon litreye ulaştığını belirtti. Proje ile birlikte kontroller yapıldığını da anlatan Mutlu, 2012 yılında saha denetimlerinde yapılan ölçümlerden yüzde 89 oranında geçerli sonuç alındığını vurguladı. Mutlu, “Ulusal markerin 2007’de kullanılmaya başlandığı günden bu yana toplam bin 557 idari işleme karşılık 241 milyon 228 bin lira idari para cezası uygulandı. Bu üstün teknoloji gerektiren bir proje. Kamuya, devlete ve tüketicilere büyük yarar sağlıyor.” şeklinde konuştu.
Her firmaya özel DNA şifresi geliştiriliyor
Kimyasal bir işaret olarak bilinen ulusal marker 1.000 litre akaryakıtın içine 8 mililitre olarak ilave ediliyor. Formülasyonu sürekli güncellenerek taklit edilebilme imkanı ortadan kaldırılıyor. Ulusal markerin takip edilebilmesi amacıyla dünyada ilk olarak her firma için özel olarak DNA şifresi geliştiriliyor. Akaryakıtların ulusal marker seviyesi, İçişleri Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı denetim ekipleri tarafından kontrol ediliyor. Sonuçlar anında EPDK ve TÜBİTAK’taki izleme merkezlerine iletiliyor. EPDK’nın belirlediği yeterli şart ve seviyede ulusal marker içermeyen akaryakıtların satışı geçici olarak durdurularak, numunelerin sahiplerine idari para cezası uygulanıyor.